بازتاب آموزه های اخلاقی نهج البلاغه در اشعار و مثل های فارسی

نویسندگان

سمیه طاطیان

چکیده

نهج البلاغه، نه تنها به عنوان یک متن ادبی، بلکه به عنوان منبعی سرشار از معنویت و اخلاق در بین مسلمانان شناخته شده است. با توجه به نقش این کتاب در دین، فرهنگ و ادبیات فارسی، تحقیق حاضر سعی نموده تا با واکاوی کتب و دیوان برخی از ادیبان و شاعران فارسی، از دوره های زمانی مختلف، موضوعات و مفاهیم اخلاقی نهج البلاغه که در متون فارسی به صورت شعر یا ضرب المثل منعکس شده است را مورد شناسایی قرار داده و به تفکیک بیان نماید. به این منظور، از مطالعات کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. نتایج نشان داد که همبستگی نزدیکی میان آموزه های ارائه شده در نهج البلاغه با پندها، اندرزها، مثل ها و اشعار فارسی وجود دارد به اندازه ای است که گاه عبارت فارسی کاملاً برگرفته از عبارت عربی بوده و گاهی نیز از نظر مضمون و نوع کاربرد، نزدیکی بسیاری میان آن ها دیده می شود. این تطابق علیرغم تعلق شعرای فارسی به سبک ها، دوره ها و شرایط اجتماعی مختلف می باشد که حاکی از تأثیرپذیری از نهج البلاغه و توجه آن ها به ترویج آموزه های دینی این کتاب دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روش های تربیت اخلاقی در نهج البلاغه

روش شناسی و بررسی شیوه های تربیتی در نظام تعلیم و تربیت، جایگاه ویژه ای دارد. در این مقاله سعی شده است که شیوه های تربیت اخلاقی از منظر امام علی ع در نهج البلاغه بررسی شود. از مهمترین شیوه های تربیت اخلاقی نهج البلاغه می توان به موارد ذیل اشاره کرد: حکمت، تربیت عقلانی، تذکر یاداوری نعمت ها، موعظه، خطابه، عبرت آموزی، کاربرد اصول روانشناسی، امر به معروف و نهی از منکر، مشارطه، مراقبه، محاسبه و معا...

متن کامل

بررسی حجیت ظواهر قرآن (در پرتو آموزه های نهج البلاغه)

میزان اتکا و اطمینان به ظواهر قرآن و نقش روایات در این مهم، از مبانی زبان‌شناختی قرآن کریم است و همواره حجم درخوری از مباحث اصولی و هرمنوتیکی را به خود اختصاص داده و می‌دهد. در این مقاله در صدد هستیم موضوع مذکور را نه صرفاً با رویکرد اصولی یا هرمنوتیکی، بلکه در پرتو آموزه‌های نهج‌البلاغه بررسی کنیم. در آموزه‌های امیرمومنان علی علیه‌السلام با دو دسته از بیانات مواجه هستیم. دستۀ اول شواهدی که ممکن...

متن کامل

بایسته های اخلاقی مدیریت اماکن مذهبی با رویکرد نهج البلاغه

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شاخصه‌های اخلاقی بر عملکرد مدیران، با محوریت نهج‌البلاغه که تجلی‌گاه دستورالعمل‌های نظری و عملی امام علیj می‌باشد، درصدد است این موضوع را نشان دهد که اعمال صحیح مدیریت اخلاقی در سازمان‌های اجرایی و مذهبی به ‌خصوص مشاهد مشرفه، افزون بر نهادینه کردن ارزش‌های اخلاقی، نتایج مثبت زیادی را به ‌دنبال خواهد داشت که مهم‌ترین آن رسیدن سازمان به اهداف استراتژیک خود می‌باشد. ب...

متن کامل

موقعیت های مرزی در فلسفه های اگزیستانس و نهج البلاغه

مقاله حاضر در مقام پژوهشی مقایسه ای به بررسی کلامی-فلسفی دیدگاه اگزیستانسیالیسم و نهج البلاغه نسبت به موقعیت های استثنایی یا پیش آمدهای خاص زندگی انسان ها می پردازد. اگزیستانسیالیست ها از این پیش آمدها به موقعیت های مرزی تعبیر می کنند و آن را یکی از مبانی جنبش فکری خود می دانند و معتقدند که انسان به واسطه ی قرار گرفتن در این موقعیت ها، به شناخت راستین خود دست می یابد. نهج البلاغه از این موقعیت ...

متن کامل

روش های تربیت اخلاقی در نهج البلاغه

روش شناسی و بررسی شیوه های تربیتی در نظام تعلیم و تربیت، جایگاه ویژه ای دارد. در این مقاله سعی شده است که شیوه های تربیت اخلاقی از منظر امام علی ع در نهج البلاغه بررسی شود. از مهمترین شیوه های تربیت اخلاقی نهج البلاغه می توان به موارد ذیل اشاره کرد: حکمت، تربیت عقلانی، تذکر یاداوری نعمت ها، موعظه، خطابه، عبرت آموزی، کاربرد اصول روانشناسی، امر به معروف و نهی از منکر، مشارطه، مراقبه، محاسبه و معا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه (علمی - پژوهشی)

ناشر: دانشگاه بوعلی سینا

ISSN 2345-5233

دوره 2

شماره 8 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023